วัดชมพู – พระธาตุคู่แฝด ของพระธาตุดอยสุเทพ

C360_2013-11-10-12-16-45-354

พระธาตุเจดีย์วัดชมพู ถ้าเอารูปให้ชาวบ้านดู บางคนอาจจะเข้าใจผิดว่าเป็นพระธาตุดอยสุเทพ เนื่องจากมันมีลักษณะคล้ายคลึงกันมากยังกับฝาแฝด

ยิ่งถ้าลองเปลี่ยนฉากหลังเหมือนกัน และหยิบมาวางเทียบใส่กัน บางทีแฟนพันธุ์แท้เท่านั้นจึงจะดูออก

พระธาตุเจดีย์ทองจังโก เป็นชื่อเรียกของพระธาตุวัดชมพู ที่เปรียบเสมือนพระธาตุคู่แฝด ของพระธาตุดอยสุเทพ

มีตำนานเล่าขานบอกกล่าวว่า พระเจ้ากือนามหาราช เจ้านครเชียงใหม่ กษัตริย์แห่งล้านนาไทย ทรงสร้างพระบรมธาตุดอยสุเทพ โดยพระราชมารดา พระนางพิมพาเทวี ทรงปรารภว่า บนดอยสูงเกินกว่าคนเฒ่าคนแก่ขึ้นไปไหว้ ไม่สะดวก ดังนั้น จึงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระธาตุเจดีย์พร้อมวัดมีนามว่า “วัดใหม่พิมพา”

C360_2013-11-10-12-17-24-371

ลักษณะของยอดดอยพระธาตุเจดีย์วัดใหม่พิมพานั้นมีฉัตร 7 ชั้น ตัวพระธาตุสูงประมาณ 30 เมตร กว้างด้านละ 11.30 เมตร มีอายุประมาณเกือบ 600 ปี ไม่มีหลักฐานใดปรากฏว่าได้รับการบูรณะปฏิสังขรณ์มาก่อนเลย องค์พระธาตุเจดีย์ บุ หุ้มด้วยแผ่นโลหะ ตามภาษาชาวล้านนาเรียกว่า แผ่นทองจังโก ทั้งองค์มีการประดับตกแต่งลวดลายด้วยวิธีสลักดุนยกดอกกระหนกใบเทศและก้านขด มีบางแผ่นสลักเป็นลวดลายประกอบภาพสิบสองนักษัตร รายรอบเป็นช่วงๆ ลงรักปิดแผ่นทองคำเปลว มีขนาดรูปทรงเหมือนกับพระบรมธาตุเจดีย์ดอยสุเทพเกือบทั้งหมด

C360_2013-11-10-12-10-03-511

C360_2013-11-10-12-11-24-851

นอกจากนี้ยังมีเรื่องเล่าให้ฟังว่า สมัยก่อนพวกพม่าข้าศึกเอาไม้พาดระหว่างพระนาสา(บ่า)พระพุทธรูปในวิหารหลวงกับขอบขันเรือนธาตุ ใช้เป็นที่ตั้งปืนใหญ่ยิงทำลายกำแพงเมือง เป็นสาเหตุหนึ่งทำให้พระธาตุเอียงทรุด และถึงแม้จะได้รับการบูรณะซ่อมแซมเป็นบางครั้ง แต่ก็ยังไม่แน่ใจในความแข็งแรง ไหนจะแกนในพระธาตุเจดีย์ทำด้วยดินเหนียว ที่ข้างในบางแห่งเป็นโพรงลึก เสี่ยงแก่การพังทลายอย่างยิ่ง

C360_2013-11-10-12-17-00-429

และเมื่อเห็นท่าไม่ดี ทางวัดจึงได้ทำการบูรณะ ปฏิสังขรณ์โดยรีบด่วน โดยมี นายนัฎจักร ณ เชียงใหม่ ผู้เชี่ยวชาญการสอนศิลปะไทยระดับ 9 มาควบคุมดูแลและออกแบบเขียนแบบ ซึ่งมีทั้งงานซ่อมและสร้างเสริมส่วนที่ขาดหายไปให้ครบถ้วนตามรูปแบบอย่างมีหลักวิชาการและเหตุผล ร่วมกับช่างฝีมือพื้นบ้านล้านนา โดยใช้เวลาทั้งหมด 9 ปี จึงแล้วเสร็จ

C360_2013-11-10-12-08-30-559

C360_2013-11-10-12-07-51-748

C360_2013-11-10-12-19-15-652

สำหรับวัดใหม่พิมพา ที่ภายหลังถูกเปลี่ยนเป็นชื่อวัดชมพูนั้น เริ่มมีตั้งแต่สมัยพระเจ้ากาวิละบรมราชาธิบดีฯ พระเจ้าประเทศราชแห่งนครเชียงใหม่ที่ 1  โดยครั้งหนึ่งพระองค์ได้เชิญพระอาจารย์ผู้ฉมังเวทชื่อ ครูบาชมพู ติดตามมาในครั้งนั้นแต่พระอาจารย์ไม่ยอมเข้าเมืองขอพำนักรักษาพระนครอยู่ ณ วัดใหม่พิมพา ซึ่งวัดนี้เคยเป็นที่ตั้งกองบัญชาการรบของแม่ทัพพม่ามาแต่เดิม ต่อมาผู้คนจึงเรียกขานว่า วัดครูบาชมพู และในที่สุดกลายเป็นวัดชมพูมาจนทุกวันนี้