“กระดาษสา” หัตกรรมขึ้นชื่อของคนสันกำแพง

DSCF7446

ที่บ่อสร้าง สันกำแพง นอกจากเรื่องของการทำร่มจะขึ้นชื่อลือชาแล้ว อีกเรื่องที่น่าสนใจกวักมือเรียกไวๆ ให้ไปทำความรู้จัก คือการทำกระดาษสาครับ

ที่แห่งนี้ จัดได้ว่าเป็นแหล่งผลิตกระดาษสาดั่งเดิมของเชียงใหม่ โดยในอดีตการทำกระดาษสานั้น เพื่อนำไปใช้ในการผลิตร่มและพัด นอกจากนี้ยังใช้ในการทำไส้เทียน ทำตุง และทำโคมลอย ซึ่งแต่ก่อนกระดาษสายังไม่เป็นที่ต้องการของท้องตลาดมากนัก การทำกระดาษสาจึงอยู่เฉพาะครอบครัวของนายเจริญ และนางฟองคำ หล้าปิ่นตา เท่านั้น

จนกระทั่งต่อมากระดาษสาและผลิตภัณฑ์กระดาษสาได้มีการส่งเสริมอุตสาหกรรม  กระทรวงอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ อย่างจริงจังประมาณปี พ.ศ. 2537-2538  มีการจัดงานแสดง และจำหน่ายกระดาษสาและผลิตภัณฑ์ การจัดการประกวดกระดาษสา ตลอดทั้งการฝึกอาชีพการผลิตกระดาษสาและผลิตภัณฑ์ การบริการให้คำปรึกษาแนะนำพัฒนาเทคนิคการผลิต เครื่องมือเครื่องจักรในการผลิตต่างๆ ทำให้คนเริ่มรู้จักและสนใจกระดาษสากันมาก และรู้จักกันว่าที่แห่งนี้เป็นแหล่งผลิตกระดาษสาด้วยมือ แบบดั่งเดิมของจังหวัดเชียงใหม่

สำหรับสถานที่ที่ผมจะพาไปตะลุยการทำกระดาษสานั้น อยู่ที่ศูนย์หัตถกรรมกระดาษสาและร่ม บ้านบ่อสร้าง อ.สันกำแพง ซึ่งในส่วนของการสาธิตการทำกระดาษสานั้น จะอยู่บริเวณด้านหลัง ของศูนย์จำหน่ายผลิตภัณฑ์หัตถกรรมกระดาษสาและร่ม

DSCF7448

DSCF7447

ในส่วนของวิธีการทำกระดาษสานั้น จะเริ่มจากการนำปอสามาปอกเปลือกก่อน แล้วนำไปตากแห้งเพื่อที่จะได้เก็บไว้นา จากนั้นจะนำเปลือกสาไปแช่น้ำไว้ 1 คืนแล้วนำมาต้ม ซึ่งพอต้มแล้วก็นำมาทุบหรือโม พอโม่เสร็จแล้ว ก็จัดการทำเป็นกระดาษสา ทั้งอย่างหนา และบางได้ใส่สีตามต้องการ นำมาใส่พิมพ์แล้วเอาไปตาก พอเรียบร้อยได้ที่ ก็นำไปทำผลิตภัณฑ์กระดาษสาอย่างอื่นต่อไป

DSCF7445

DSCF7444

ผลิตภัณฑ์จากกระดาษสาส่วนใหญ่มักจะนำไปทำเป็นร่ม ส่วนผลิตภัณฑ์อื่นๆ ที่ทำจากกระดาษก็จะมี กล่องจากกระดาษสาอัลบั้มรูปจากกระดาษสาถุงจากกระดาษสากรอบรูปจากกระดาษสาโมบายจากกระดาษสาการ์ดจากกระดาษสาสมุดจากกระดาษสากล่องทิชชูจากกระดาษสาดอกไม้ประดิษฐ์จากกระดาษสาเรียกได้ว่าทำกันได้อย่างเลยทีเดียว

สำหรับใครที่ชมการทำกระดาษสาเสร็จเรียบร้อยจากทางศูนย์หัตถกรรมกระดาษสาและร่ม ก็สามารถเดินเข้าไปเลือกชมเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ของที่นี่ได้ ตรงแหล่งจำหน่ายที่อยู่บริเวณด้านหน้าของศูนย์หัตถกรรมกระดาษสาและร่มบ่อสร้าง ซึ่งสินค้าก็มีให้เลือกกันเยอะแยะพอสมควร ในราคาที่ย่อมเยา เหมาะสำหรับซื้อไปเก็บเป็นของที่ระลึก หรือของฝากให้เพื่อนฝูงได้อย่างสบายครับ